#OurSharedStories
ނަފްސާނީ އަސަރުތަކާއި އަނިޔާއިން ފަސޭހަވުން
ޢަބްދުﷲ ފަސީހު
ކައުންސެލަރ
23 ޖޫން 2019
މައްސަލަތަކުގެ މެދުގައި ކުދިން
ޝިޔާމާ އަންވަރު
ސޮސައިޓީ ފޯ ހެލްތު އެޑިއުކޭޝަން
10 ފެބްރުއަރީ 2019
Part 1
Part 2
Part 3
ވިސްނުންތެރިކަމާއި އޯގާތެރިކަމާއި އިހްތިރާމާއެކު އިޖްތިމާއީ ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުން
ލިޔުނީ: ފާތިމަތު ޝުވައިނާ
ކުރެހީ: ޝިމާނީ ޝަރީފް
25 އޮގަސްޓް 2018
އިންސާނުންނަކީ އެމީހުންގެ ތަބީއަތުގައިވެސް އެކަކު އަނެކެއްގެ ލޯތްބާއި އަޅާލުމާއި ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ބޭނުންވާ ބައެކެވެ. އާއްމުކޮށް ކޮންމެ އިންސާނެއްވެސް މި ރައްކާތެރިކަން ލިބިގަތުމަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅު އަޅަނީ އެމީހެއްގެ އާއިލާއާ ދިމާލަށެވެ. އާއިލާއަކީ އެތަނެއްގައި އަހަރެމެންގެ ހިތްހަމަޖެހުމާއި ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ވާތަނެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި އިންސާނުންނަށް ދިމާވާ އާއިލީ މައްސަލަތަކާއި އާއިލާގެ ފަރާތުން ކުރިމަތިވާ އަނިޔާގެ ސަބަބުން، ހުރިހާ އެންމެންނަށް އެމީހުންގެ އާއިލާގެ ފަރާތުން ރައްކާތެރިކަމާއި އަޅާލުމާއި ހިމާޔަތް ނުލިބުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަން ހާމަވެގެންދެއެވެ.
މި ދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން އާއިލީ ގުޅުމަށް ހުރުމަތްތެރިކޮށް ހިތުމުގެ މުހިއްމުކަމާއި އެ ގުޅުންތައް ދެމެހެއްޓުމުގެ މުހިއްމުކަމާއި އާއިލީ ގުޅުންތައް ހީނަރުވުމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާ ފޫނުބެއްދޭވަރުގެ ގެއްލުން ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް އިހްސާސްވެއްޖެއެވެ. އެއްވެސް އިންސާނީ ގުޅުމަކީ އައިބުން ސަލާމަތްވެގެންވާ ގުޅުމަކަށް ނުވާނެކަމާއި އެ ގުޅުމެއް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ދާއިމަށް އޮންނަނީ އެ ގުޅުމެއް ދެމެހެއްޓުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތުންކަންވެސް ހާމަވެއްޖެއެވެ. އިންސާނުންނަކީ ފަރަގުތަކާއި ތަފާތު ޚިޔާލުގެ ތަފާތު މިޒާޖުގެ މީހުންކަމަށް ވާއިރު އާއިލާއެއް ބިނާކުރުމުގައި ތަފާތު ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހެއެވެ. މި ގޮންޖެހުންތައް ފަހަނައަޅާ ގޮސް ދާއިމަށް ބަނދެވިފައިވާ ބަދަހި ދުޅަހެޔޮ އާއިލާއެއްގައި ތިބެވެނީ، މިކަމަށް މަސައްކަތްކުރާ އާއިލާ ދަމަހައްޓަން އިހްމާލުނުވާ މިކަމަށް ސަމާލުކަންދޭ މީހުންނަށް އެކަންޏެވެ.
އާއިލީ މައްސަލައެއް ނުވަތަ ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލައެއްގައި އުޅެމުންދާ ފަރާތްތަކަކީ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ފަރާތްތަކަށް ވާއިރު، މިފަދަ ފަރާތްތަކަށް ގާނޫނީ ގޮތުން ލިބެންޖެހޭ ހައްލު ލިބުމުގައި އަދި އެފަރާތްތަކަށް ލިބިފައިވާ ހައްގުތައް ކަށަވަރުކުރުމުގައި ވަރަށް ގިނަ ދަތިތަކާއި ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވެއެވެ.
މިގޮތުން، އާއިލީ މައްސަލަތަކުގައި މުއައްސަސާތަކުގެ އެހީތެރިކަން ހޯދުމަށް ދާ ގިނަ ފަރާތްތަކަކީ އިތުރު ގޮތެއް ނެތިގެން މުއައްސަސާތަކާ ހިސާބަށް ދާ ފަރާތްތަކެވެ. ނަފްސާނީ ގޮތުން އެތައް އަސަރުތަކެއް ކުރަމުންދާ ހާލަތެއްގައި ތިބި ބަޔަކަށް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމުގަޔާއި އިޖުތިމާއީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ވިސްނަންޖެހޭ ކަންކަން ގިނައެވެ. މިގޮތުން އާއިލީ މައްސަލަތަކުގައާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތަކުގައި ވިސްނުންތެރިކަމާއި، އޯގާތެރިކަމާއި، އިހްތިރާމާއެކު އިޖުތިމާއީ ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ، އެކަމުގެ ސަބަބުން މިފަދަ މައްސަލަތައް ތަހައްމަލުކުރާ މީހުންނަށް އެމީހުން ތިބި ހާލަތުން އިއާދަވުމަށް އެހީތެރިވެދީ، އެކަމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭނޭ ކަމެއްވެސް މެއެވެ.
ތިރީގައި އެވަނީ، މަތީގައި ބުނެވިދިޔަ ފަލްސަފާއަކަށް ބިނާކޮށް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ކުރެވިދާނެ ކަމަށް ފެންނަ ބައެއް ކަންކަމެވެ.
ސިއްރު ހިފަހައްޓާނެކަން ކަށަވަރު ކޮށްދިނުން
.1
އާއިލީ މައްސަލަތަކާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތަކަކީ މައްސަލައިގެ ޒާތުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސިއްރުކުރެވިފައިވާ ހާމަކުރަން ބޭނުން ނުވާ މައުލޫމާތަށް ވާއިރު ގާނޫނީ ލަފާ ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ސިއްރު ހިފަހައްޓާނެ ކަން ކަށަވަރު ކޮށްދިނުމަކީ ޚިދުމަތް ހޯދަން އަންނަ ފަރާތްތަކަށް ލިބޭނެ ވަރަށް ބޮޑު ހިތްހަމަޖެހުމެކެވެ. އަދި އެކަށީގެންވާ ފެންވަރަކަށް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި ބޭނުންވާނެ މައުލޫމާތު ލިބުމަށް މަގުފަހިވުމުގެ އިތުރުން ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ފަސޭހަވެގެންދާނެ ކަމެކެވެ.
.2
އޯގާތެރިކަމާއި އިހްތިރާމާއެކު މުޚާތަބުކުރުން
ކުރިންވެސް ފާހަގަކުރެވިފައިވާނޭ ފަދައިން، އާއިލީ މައްސަލަތަކުގައާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތަކުގައި އެހީތެރިކަން ހޯދުމަށް އަންނަ ގިނަ ފަރާތްތަކަކީ ނަފްސާނީ ގޮތުން އެތައް ކަމެއް ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ ބައެކެވެ. މިފަދަ ފަރާތްތަކަށް ޚިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި، އަޅާލުމާއި، އޯގާތެރިކަމާއި އަދި އިހްތިރާމާއެކު އަބަދުވެސް މުއާމަލާތްކުރުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ. މިގޮތުން މުވައްޒަފުންގެ މުއާމަލާތްކުރުމުގެ ހުނަރު ހަރުދަނާކުރުމަށްޓަކައި ގަވާއިދުން އެކަށީގެންވާ ތަމްރީންތައް ދެވޭނޭ ނިޒާމެއް ޚިދުމަތްފޯރުކޮށްދޭ މުއައްސަސާއެއްގައި ގާއިމްވެފައި އޮތުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ފަސޭހައިން ވާސިލްވެވޭ އަވަސް ޚިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުން
.3
ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކުރެވެނީ އަދިވެސް ދިވެހިރާއްޖޭގައި އާއިލީ މައްސަލަތަކުގައި ގާނޫނީ ގޮތުން އެހީތެރިކަން ލިބުމާއި ގާނޫނީ ގޮތުން އެކަމެއް އޮންނަ ގޮތާމެދު މުއައްސަސާތަކުން މައުލޫމާތު ސާފުކުރުމަކީ ފަސޭހަކަމެއް ނޫންކަމެވެ. އާއިލީ މައްސަލަތަކާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ އެކި މައްސަލަތަކަކީ އޭގެ ޒާތުގައި މީހުންގެ ފުރާނައަށް ބައެއް ފަހަރު ނުރައްކާތެރިކަން ލިބުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނަ، ޖިސްމާނީ ގޮތުންނާއި ނަފްސާނީ ގޮތުން ގެއްލުން ލިބޭ އަދި މީހުންގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށްވެސް އަސަރުކުރާ ކަންކަމުގައިވާތީ، މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި އެކަށީގެންވާ އަވަސް މިނެއްގައި ލިބެންޖެހޭ ފަރުވާ ލިބުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ސަބަބަކީ، މިފަދަ ހާލަތްތަކުގައި އެކަށީގެންވާ ފަރުވާ، އެކަށީގެންވާ އަވަސް މިނެއްގައި ނުލިބިއްޖެނަމަ އޭގެ ސަބަބުން މީހުންގެ ފުރާނައަށާއި އެމީހުންގެ ރައްކާތެރިކަމާއި ސަލާމަތަށް އިއާދަނުކުރެވިދާނޭ ގެއްލުން ލިބިގެންދާނެތީއެވެ. މިގޮތުން އެކަށީގެންވާ ފަރުވާ ލިބޭނޭ އިންތިޒާމްތައް ހަމަޖެހިފައި އޮންނައިރު، އެފަދަ ފަރުވާ ހޯދޭނޭ މަގަކީ ފަސޭހައިން ވާސިލްވެވެން އޮންނަ މަގެއް ކަމުގައިވެސް ވާންޖެހެއެވެ. އާއިލީ މައްސަލަތަކުގައާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވާ ފަރާތްތަކަށް ފަސޭހައިން ޚިދުމަތްތަކަށް ވާސިލްވެވެން ނެތް ނަމަ، އަނިޔާގެ ހާލަތުގައި އެފަދަ މީހުން ދެމިތިބޭންޖެހޭ ގޮތް މެދުވެރިވެއެވެ.
.4
އަމިއްލައަށް ގަބޫލުކުރާ ކަންކަމުން އެއްކިބާވެ ޚިދުމަތް ހޯދުމަށް އަންނަ މީހާގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށް މަސައްކަތްކުރުން
އާއިލީ މައްސަލަތަކާއި ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތަކުގައި ޚިދުމަތް ލިބިގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ފޯރުކޮށްދޭ ޤާނޫނީ އެހީތެރިކަމަކީ އެފަރާތްތަކުގެ މުޅި ހަޔާތަށް މިކަމުގެ އެދެވޭ އަސަރު ކުރާނެކަމަކަށްވާއިރު މި ދާއިރާގައި ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ މީހުންގެ ދައުރު ފުޅާވެފައި މުހިއްމެވެ. ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި އަމިއްލައަށް ގަބޫލުކުރާ ކަންކަމުން ("ވެލިއުސް") އެއްކިބާވެ އަނެކުންގެ ގަބޫކުރުންތަކަށް އިހްތިރާމްކުރަން ޖެހެއެވެ. ޚިޔާލު ތަފާތުވާ ހާލަތްތަކުގައިވެސް ޚިދުމަތް ލިބިގަންނަ ފަރާތައް އެކަމުގައި އޮތް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތް ކިޔާދިނުމަށްފަހު އަމަލުކުރާނެ ގޮތެއް ކަނޑައެޅުމުގެ އިޚްތިޔާރު އެފަރާތަށް ލިބިގެންވާކަން ހާމަކޮށްދިނުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ.